کتابخانه

میرزا ملکم‌خان ناظم‌الدوله (متولد 1249 ق.ـ وفات 1326ق.) در رجب سال 1307 قمری روزنامه فارسی‌زبان "قانون" را در لندن منتشر کرد. این روزنامه که با دربار ایران رابطه خوبی نداشت، توزیع آن را در ایران بیشتر اوقات ممنوع می‌کردند و از طریق افراد معتمد یا پیچیدن روزنامه در لای روزنامه‌های دیگر به ایران وارد می‌شد. این روزنامه به زمانه سلطنت ناصرالدین شاه قاجار برمی‌گردد که لفظ قانون جایگاهی نداشت. مطالعه آن در بیداری مردم ایران برای تشکیل حکومت مشروطه بدون تأثیر نبوده است. میرزا ملکم خان هدف و قصد خویش را از انتشار روزنامه قانون در نامه‌ای به سفیر عثمانی در ایران بیان می‌کند: «زبده اصول فکری که من می‌خواهم به تدریج به وسیله یک روزنامه مردمی که در تمام ایران پخش می‌شود بیان کنم، اصولی است بر پایه اسلام و مغایرتی با علم و اخلاق ندارد. همچنین ادعای برابری با عقاید لیبرالیسم غربی نیز نمی‌کند بلکه فقط طالب حق است. به عنوان هدف فوری خواست من بیش از این نیست که دولت به ما قانون بدهد. کدام قانون؟ همان قانونی که ود شاه خواهان آن است. قانونی که حداقل تأمین جانی و مالی ما را تضمین نماید. قانونی که شاید بتواند ما را از هرج و مرج وحشتناک و دزدی‌های سازمان‌یافته در امان دارد».