نویسنده: ویلم فلور
مترجم: ابوالقاسم سری
بازرگانی هلند در عصر افشاریان و زندیان
هلندی ها در مدت ۱۴۰ سالی که در ایران حضور داشتند، نتوانستند با اقدام‌هایشان یک تغییر بنیادی در جهت اصلاح وضع خود به وجود آورند. شاید این نظریه «ویلم فلور» درست باشد که آن‌ها هرگز طرح بزرگی برای چیرگی بر خلیج فارس نداشتند، اگر چه افرادی مانند «بارون نیپ هاوزن» شخصاً چنین اندیشه‌ای در سر داشت، اما مقام‌های بالاتر در آمستردام و باتاویا با اندیشه‌های وی هم داستان نبودند. در دوران حاکمیت جانشینان «نیپ هاوزن» روابط دوستانهٔ هلندی‌ها با «میرمهنای بندرریگی» که مدتی ادامه داشت به تیرگی گرایید و آخرین ضربه در زمان حاکمیت «هوتینگ» (۱۷۶۶ م / ۱۱۸۰ ه.ق) آخرین حکمران هلندی جزیره خارگ که جوانی بااستعداد اما بی‌تجربه بود، وارد شد و بساط تجارت آن‌ها برای همیشه از این ناحیه برچیده شد.
