کتابخانه

کتابخانه

لطفا هنگام خرید ایمیلتان را وارد کنید. یک فایل را دوبار خریداری نکنید .فایل به ایمیلتان ارسال میشود . اگر کتابی را در سایت پیدا نمی کنید می توانید عنوان کتاب و نویسنده آن را به ایمیل ارسال کنید تا در سایت بارگذاری شود ( dlib4kia@outlook.com )

آمار سایت

نظرسنجی سایت

آیا از پشنیبانی سایت راضی هستید؟

اشتراک در خبرنامه

جهت عضویت در خبرنامه لطفا ایمیل خود را ثبت نمائید

Captcha

سرگذشت تاریخ‌نگاری ادبیات معاصر ایران


سرگذشت تاریخ‌نگاری ادبیات معاصر ایران

پدیدآور: حسن میرعابدینی
ناشر: فرهنگ نشر نو
تاریخ چاپ: ۱۳۹۶
مکان چاپ: تهران
تیراژ: ۷۷۰شابک: 0ـ89ـ7439ـ600ـ978
تعداد صفحات:۴۴۴
 
 
 

در این کتاب گزارش‌های مربوط به مقالات و کتاب‌های تاریخ ادبیات امروزی ایران، از آغاز تا 1357 به ترتیب در پی هم آمده‌اند که سیر تحول نگاه به ادبیات امروز را در منظر خواننده قرار دهند.

از آغاز ورود به روزگار نو، از دورۀ بیداری و نهضت مشروطه به این سو در بازشناسی و معرفی ادبیات کلاسیک، کارهای بسیاری انجام شده است؛ از تصحیح انتقادی آثار و چاپ منتخباتی از آنها گرفته تا بررسی‌ها و تاریخ‌نگاری‌های ادبی. اما به ادبیات و به‌ویژه نثر معاصر توجه چندانی نشده و در نتیجه جایگاه آن به‌درستی شناخته نشده است؛ در حالی که تنوع محتوایی و صوری آثار پدیدآمده در دورۀ معاصر آن را به دوره‌ای مهم از تاریخ ادبیات ایران تبدیل کرده است.

یکی از راه‌های معرفی ارزش‌های ادبیات معاصر، نگارش آن است. ادبیات معاصر از نظر کمّی و کیفی به جایی رسیده است که ضرورت دارد جستجوهای بیشتری در علل و اسباب پیدایش آن صورت گیرد و در پرتو پژوهش‌های تازه، تاریخ‌های نوشته‌شده دربارۀ آن بازنگری شود.

«تدوین منابع اطلاعات» از نخستین اقدامات لازم برای تألیف تاریخ ادبیات معاصر است؛ چراکه با این اقدام می‌توان از حدوحدود تحقیقات انجام شده مطلع شد و چشم‌انداز گسترده‌تری پیش‌روی پژوهشگران قرار داد. منابع اطلاعات شامل مواردی مثل «کتاب‌شناسی‌ها»، «فرهنگ‌ها» و «مقاله‌نامه‌ها» می‌شود. برداشته‌شدن این گام‌های اولیه محققان را برای طی طریق در مسیر صعب‌ نوشتن تاریخ ادبیات معاصر آماده می‌سازد. اما برای شروع هر تحقیقی مرور پیشینه تحقیق بسیار مهم است. از این‌رو این کتاب با هدف ارائه گزارشی از کتاب‌ها و مقالاتی با موضوع تاریخ‌نگاری ادبیات معاصر تدوین شده است، به این مقصود که هم گامی در راه شناسایی اثر برداشته شود هم شیوه‌هایی که مؤلفان برای نگارش تاریخ ادبیات معاصر اختیار کرده‌اند، از منظری انتقادی بررسی گردد. معرفی اثر با توجه به اهداف مؤلف، روش تحقیق او و ساختار بیرونی اثر صورت می‌گیرد. با این حال کوشش شده با دسته‌بندی مواد مطرح‌شده در تاریخ‌های ادبی معاصر، اساس روایت تاریخی از این ادبیات نشان داده شود.

ادوارد براون نویسنده کتاب چهارجلدی «تاریخ ادبی ایران» نخستین محققی است که لزوم تحقیق دربارۀ ادبیات معاصر را عملا متذکر شد. بنابراین می‌توان سابقۀ نگارش تاریخ ادبیات معاصر را از فصل‌های پایانی جلد چهارم کتاب براون پی‌گیری کرد. روش او چنین است که پیش از معرفی آثار و اثرآفرینان، به بررسی اوضاع سیاسی و فکری محیط پیدایش آنها می‌پردازد.

پس از او در دهه ۱۳۴۰ دو محقق ایرانی مقیم اروپا، بزرگ علوی در برلین و حسن کامشاد در لندن، با هدف تکمیل کار بروان برای تألیف تاریخ منتظم ادبیات به ویژه نثر معاصر، گام‌های نخست را برداشتند. این دو هم آثار خود را بر اساس دوره‌های سیاسی تاریخ ایران طرح‌ریزی کردند؛ اما از مرحلۀ کتاب‌شناسی و فهرست‌نگاری صِرف، از نوع کار رشیدیاسمی گذشتند و ضمن کوشش برای ترسیم سیر تطور ادبی، به معیارهای تاریخی و انتقادی در ارزیابی آثار ادبی رسیدند. اثر هر دوی این محققان، با همۀ ضعف روش‌شناختی و کمبودهای محتوایی، از نظر معرفی ادبیات معاصر ایران به بیگانگان موفق بوده و به عنوان کتاب درسی در دانشگاه های اروپا و آمریکا تدریس شده است.

در فاصله بین تألیف رشیدیاسمی و آثار بزرگ علوی و کامشاد، کارهای پراکنده‌ای در این زمینه صورت گرفت که در هموارکردن راه برای نگارش تاریخ ادبیات معاصر نقش دارند. نمونه‌اش جلد سوم سبک‌شناسی ملک‌الشعرای بهار است.

اما در دهۀ مطالعه دربارۀ ادبیات معاصر، همگام با رشد آن سیر صعودی می‌یابد. از کتاب‌های مهم این زمان، می‌توان به «از صبا تا نیما» یحیی آریان‌پور اشاره کرد. این اثر را می‌توان نوعی سنگ نشانه در راهی به شمار آورد که انتظار می‌رود به تدوین تاریخ جامع ادبیات معاصر منتهی گردد. واقعیت این است که تا پیش از دهه پنجاه توجه چندانی به ادبیات معاصر در تاریخ‌نگاری‌ها صورت نمی‌گرفت و محققان اولیه نهایتا موضوع را به‌طور کلی مطرح می‌کردند. محققان بعدی با دیدی جزء‌نگرتر به ادبیات معاصر توجه کردند تا در نهایت از دهۀ پنجاه به این سو، این نکته مدنظر قرار گرفت که تاریخ ادبیات فقط رویدادهای زمان‌های دور نیست، بلکه زمان معاصر هم می‌تواند جایی در آن بیابد. آثاری که در چند دهه پس از انقلاب اسلامی منتشر شده‌اند راه را برای نگارش تاریخ ادبیات معاصر باز کرده‌اند؛ اما با توجه به اینکه کارهای انجام‌گرفته در این زمینه تنوع لازم را ندارد، برای فائق‌آمدن بر کمبودهای موجود از نظر شیوه تألیف و هم از حیث جامعیت، تحقیقات نقادانه و مبتنی بر نظریه ادبی ضروری است.

کتاب در هفت بخش سامان یافته است. بخش اول مربوط به تاریخ‌نگاران ادبی است. نویسنده در این بخش از ادوارد براون، رشیدیاسمی، بهار، زرین‌کوب، اسلامی ندوشن، استعلامی، کامشاد و .... به عنوان تاریخ‌نگاران ادبی یاد می‌کند و نوشته‌های آنان را تحلیل و بررسی می‌کند. بخش دوم دربارۀ ایران‌شناسان روسی است که از کمیسارف، نیکیتین و کلیاشتورینا در این بخش نام برده شده است. در بخش سوم از ایران‌شناسان غربی یاد شده که به ترتیب عبارتند از: ماخالسکی، ریپکا، کوبیچکوا، چلکووسکی و هانوی.

 

 

فهرست مطالب کتاب:

 

مقدمه

 

بخش اول: تاریخ‌نگاران ادبی

 

بخش دوم: ایران‌شناسان روس

 

بخش سوم: ایران‌شناسان غربی

 

بخش چهارم: مؤلفان گلچین‌های ادبی

 

بخش پنجم: راویان داستان داستان‌نویسی

 

بخش ششم: نگارندگان تاریخچۀ شعر

 

بخش هفتم: گزارشگران سیر نمایش

 

پی‌گفتار

 

 

  انتشار : ۱۲ آبان ۱۳۹۶               تعداد بازدید : 568

برچسب های مهم

تمام حقوق مادی و معنوی این وب سایت متعلق به "کتابخانه" می باشد

فید خبر خوان    نقشه سایت    تماس با ما